Złoto jest aktywem, które warto posiadać w swoim portfelu inwestycyjnym. Wprawdzie nie generuje żadnych okresowych płatności, ale jak żadne inne aktywa inwestycyjne chroni kapitał w czasie zawirowań rynkowych. Królewski metal, co więcej, dobrze przechowuje wartość w okresach wysokiej inflacji. Z tych powodów od kilku miesięcy widać zwiększony popyt na złoto, który wypchnął ceny złota w kwietniu do poziomów niewidzianych od 2012r. Na przedłużającej się pandemii oraz rosnących oczekiwaniach inflacyjnych popyt na złoto będzie rósł dalej. Sprawdźmy zatem, jak można inwestować w złoto za pośrednictwem funduszy inwestycyjnych.
Sposoby inwestowania w złoto
W złoto można inwestować na kilka sposobów. Jednym z najbardziej popularnych i znanych sposobów jest nabywanie fizycznego metalu w postaci monet lub sztabek. W ostatnich miesiącach okazało się, że nie zawsze jest to takie proste, jakby się wydawało. W marcu, kiedy zamknięto 3 największe rafinerie złota na świecie (Valcambi, Argor-Heraeus i PAMP) zaczęło brakować fizycznego metalu. Utrudnione było kupno monet lub sztabek. Od kwietnia wszystkie one wróciły do pracy i powoli zwiększa się podaż.
Popyt w branży jubilerskiej spadł do 325,8 ton w I kw. 2020r. wobec 533,4 ton w I kw. 2019r. Nie miało to jednak większego wpływu na ceny złota, ponieważ zwiększyły się zakupy ETF. W pierwszym kwartale fundusze nabyły 298 ton złota, posiadając łącznie 3 185 ton złota (najwięcej od czterech lat). Dla porównania na koniec I kw. 2019r. fundusze typu ETF nabyły 42,9 ton złota. Olbrzymie napływy do funduszy były spowodowane niepewnością o globalny wzrost gospodarczy oraz zmiennością rynków finansowych.
Inwestować w złoto można również nabywając spółki zajmujące się wydobyciem, przetwórstwem lub handlem królewskim metalem. Notowania takich przedsiębiorstw powiązane są z ceną złota, ale na zmiany jego wartości będą reagować ze zwiększoną siłą. W czasie wzrostów cen złota szybciej rosną przychody spółek zajmujących się wydobyciem. W sytuacji odwrotnej i spadków cen złota mocniej spadają przychody tych firm. Szczegółowy mechanizm opisany jest w tym miejscu.
Innym sposobem inwestowania w złoto są transakcje z wykorzystaniem derywatów. Inwestorzy wykorzystują te instrumenty to zarabiania bez względu na ruch cen złota. Dzięki opcjom i kontraktom terminowym mogą zarabiać również podczas spadków cen złota. Przy przeprowadzaniu transakcji wykorzystuje się dźwignię, która zwielokrotnia zyski lub straty, dlatego instrumenty pochodne nie są odpowiednim narzędziem dla każdego. Derywaty są z reguły wykorzystywane przez inwestorów instytucjonalnych do zabezpieczenia swoich inwestycji.
Inwestowanie w złoto za pomocą funduszy inwestycyjnych
Inwestor indywidualny może nabywać jednostki uczestnictwa otwartych funduszy inwestycyjnych, które inwestują w złoto za pośrednictwem instrumentów pochodnych lub w spółki wydobywające, przetwarzające lub handlujące złotem. Niestety nie ma FIO/SFIO, które inwestuje wszystkie aktywa bezpośrednio lub pośrednio przez np. ETF w fizyczny metal. Fundusze, które inwestują w złoto za pośrednictwem derywatów, mają na celu odwzorowanie cen fizycznego metalu. Polski inwestor ma do wyboru 13 funduszy inwestujących w szeroko rozumiany rynek złota. Poniżej podzieliliśmy je na 3 grupy. Pierwsza grupa to fundusze, których wyniki porównamy z ceną złota w USD.
Fundusze naśladujące ceny złota
Fundusze do naśladowania ceny złota wykorzystują instrumenty pochodne. Jednym z nich jest Quercus Gold (Quercus Parasolowy SFIO). Polityka inwestycyjna funduszu zakłada inwestowane przede wszystkim w kontrakty terminowe na złoto. Pozostała część aktywów, która nie będzie wykorzystana do inwestowania w kontrakty terminowe, będzie lokowana w głównie w instrumenty dłużne.
Porównując wynik złota od początku roku, gorzej wypada Investor Gold Otwarty (Investor Parasol SFIO), który zyskał o ponad 1 p.p. mniej niż żółty metal. Ostatni raz, kiedy wynik Investor Gold Otwarty (Investor Parasol SFIO) był wyższy od stopy zwrotu ze złota, przypada na lata 2014-2016. W każdym kolejnym roku fundusz osiągał gorsze wyniki.
Investor Gold Otwarty (Investor Parasol SFIO) jak jedyny może nabywać pośrednio fizyczne złoto. Polityka inwestycyjna funduszu zakłada lokowanie do 50% wartości aktywów funduszu w tytuły uczestnictwa iShares Physical Gold ETC, którego wyemitowane tytuły uczestnictwa mają pokrycie w złocie, które jest przechowywane przez depozytariusza.
Generali Złota (Generali Fundusze SFIO) jest funduszem najmłodszym w stawce. Pierwsze notowanie miało miejsce 13 stycznia 2020r. Od momentu startu do końca kwietnia osiągnął wyższą stopę zwrotu niż złoto (9,22% wobec 8,98%). Jest to jednak zbyt krótki okres, żeby określić jakość zarządzania.
Tabela 1. Wyniki funduszy na tle złota w USD
Fundusz | YTD* | 2019r. | 2018r. | 2017r. |
9,22% | b.d. | b.d. | b.d. | |
9,87% | 13,98% | -6,45% | 0,79% | |
10,69% | 14,09% | -6,39% | 9,21% | |
Złoto | 11,17% | 18,54% | -1,79% | 13,24% |
źródło: targeto.pl oraz stooq.pl, *dane na 30.04.2020r., ** start funduszu 13.01.2020r.
Fundusze inwestujące w spółki z rynku złota
Ubiegły rok był bardzo dobry dla posiadaczy jednostek PKO Akcji Rynku Złota (PKO Parasolowy FIO) oraz Schroder ISF Global Gold PLN Hedged A Acc. Oba fundusze zyskały więcej niż przyjęty benchmark, odpowiednio 13,37 p.p. i 0,39 p.p. Wskazane fundusze inwestują w papiery wartościowe wyemitowane przez spółki działające na rynku złota. Przedmiotem działalności tych firm jest m.in. poszukiwanie, wydobycie, produkcja lub handel złotem oraz innymi metalami szlachetnymi. Fundusze nie nabywają fizycznego złota. Są to fundusze „na sterydach”, ponieważ zmiana ich ceny jest silniejsza od zmiany ceny złota.
Przyjęty benchmark ARCA Gold Miners NYSE jest indeksem w skład, którego wchodzą spółki wydobywające złoto o kapitalizacji nie mniejszej niż 750 mln USD.
Tabela 2. Wyniki funduszy na tle indeksu ARCA Gold Miners NYSE
Fundusz | YTD* | 2019r. | 2018r. | 2017r. |
14,65% | 30,81% | -18,61% | 2,03% | |
6,98% | 55,17% | -8,02% | 1,23% | |
8,86% | 42,19% | -16,42% | 8,81% | |
10,58% | 41,80% | -10,97% | 11,31% |
źródło: targeto.pl oraz NYSE, *dane na 30.04.2020r.
Pozostałe fundusze inwestujące w złoto
Fundusz Esaliens Gold (Esaliens Parasol Zagraniczny SFIO) inwestuje min. 70% aktywów w tytuły uczestnictwa Franklin Gold and Precious Metals Fund. Fundusz źródłowy natomiast inwestuje co najmniej 80% aktywów w papiery wartościowe emitowane przez spółki z całego świata, których działalność związana jest z wydobyciem, przetwarzaniem lub handlem złotem oraz innymi metalami szlachetnymi, takimi jak srebro, platyna i pallad. Nabywając jednostki Esaliens Gold (Esaliens Parasol Zagraniczny SFIO) min. 56% zainwestowanej kwoty zostanie ulokowanej w wyżej wymienione spółki.
Polityka inwestycyjna funduszu Superfund Goldfund (Superfund SFIO) dopuszcza transakcje na rynku terminowym poprzez kontrakty futures oraz nabywanie jednostek, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych funduszy ETF oraz ETC. Wskazane instrumenty dają zarządzającym funduszem ekspozycję na cenę złota oraz inwestują w akcje spółek, których głównym przedmiotem działalności jest poszukiwanie, wydobycie, produkcja, przetwarzanie, dystrybucja lub handel złotem oraz innymi metalami szlachetnymi. Fundusz wyceniany jest w PLN, EUR i USD.
Superfund GoldFuture (Superfund SFIO) również wyceniany jest w PLN, EUR i USD. W odróżnieniu od wcześniejszego funduszu Superfund GoldFuture (Superfund SFIO) do 100% inwestuje w tytuły uczestnictwa Class Gold zbywane przez Superfund Green One. Fundusz źródłowy lokuje aktywa głównie w instrumenty pochodne, dla których bazą jest cena złota wyrażona w USD.
Tabela 3. Wyniki funduszy inwestujące w złoto bez określonego benchmarku
Fundusz | YTD | 2019r. | 2018r. | 2017r. |
14,95% | b.d | b.d. | b.d. | |
9,11% | b.d. | b.d. | b.d. | |
2,29% | b.d. | b.d. | b.d. | |
-0,58% | b.d. | b.d. | b.d. | |
19,36% | 36,56% | -26,63% | 29,29% | |
11,91% | 37,78% | -28,78% | 37,12% | |
8,77% | 34,85% | -31,98% | 55,20% |
źródło: targeto.pl
Fundusze inwestujące w złoto
W ofercie TFI znajdują się pozycje dzięki, którym można inwestować na rynku złota. W zależności od preferencji inwestycyjnych można wybrać fundusze, które starają się naśladować zmianę ceny złota lub zwielokrotnić jego zmianę. Przewagą funduszy inwestycyjnych otwartych nad innymi instrumentami inwestującymi w złoto jest ich dostępność, ponieważ wystarczy 50zł, żeby zainwestować w niektóre z nich.