System blockchain jest w stanie niemal całkowicie odmienić oblicze sektora finansowego. Może w przyszłości być ogromną szansą dla banków na optymalizację kosztów, poprawę bezpieczeństwa czy uatrakcyjnienie oferty. Jednak utożsamienie technologii blockchain z zastosowaniem głównie dla kryptowalut może wiązać się z pewnymi ograniczeniami prawnymi. Czy sektor finansowy i bankowość są gotowe na wprowadzenie technologii blockchain? Jak zmieni ona ich model biznesowy i czy wpłynie to na ofertę banków? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Jak tworzony jest łańcuch bloków w systemie blockchain?
Specyfika funkcjonowania łańcucha bloków oraz rejestru rozproszonego jest dość zawiłym i wielopoziomowym zagadnieniem. Można je jednak wyjaśnić, wskazując etapy tworzenia łańcucha bloków.
Pierwszym krokiem jest zainicjowanie transakcji przez użytkownika sieci blockchain. Aby operacja mogła zostać zrealizowana, podaje on adres odbiorcy, a także dane do przelewu. Operacja zostaje zatwierdzona dzięki unikalnemu kluczowi uwierzytelniającemu użytkownika inicjującego transakcję.
Dalej transakcja trafia do powszechnie dostępnego rejestru, co może zostać odnotowane przez każdego użytkownika sieci. Wśród użytkowników należy wyróżnić tzw. minerów, czyli operatorów rejestrów, którzy przeglądają stan transakcji, generują z nich bloki oraz przesyłają je w obrębie całej sieci w celu uwierzytelnienia.
Pojedyncza transakcja obsługiwana jest przez jednego operatora rejestru. Dzięki zbiorowemu uwierzytelnianiu wszelkie fałszowanie, ingerencje lub unieważnienie powstałych bloków jest niemożliwe, ponieważ wiązałoby się to z ingerowaniem w każdy blok istniejący w sieci.
Tworzenie łańcucha bloków w skrócie:
- zainicjowanie transakcji nadawcy do jej odbiorcy,
- uwierzytelnienie transakcji,
- wygenerowanie bloku,
- autoryzowanie bloku,
- wdrożenie bloku do łańcucha bloków.
- Przeczytaj także: Czym jest blockchain? Najważniejsze informacje
Prawne aspekty koncepcji blockchain w bankowości
Blockchain to dość nowa koncepcja, której kwestie prawne znajdują się we wczesnym stadium rozwoju. Nie wytworzono obecnie odpowiednich regulacji prawnych mających na celu ujednolicenie aspektów wykorzystywania i posługiwania się technologią blockchain.
Co więcej, przewiduje się, iż próba prawnego uregulowania blockchaina może być problematyczna. Prawodawstwo wciąż nie jest odpowiednio przygotowane do nadchodzących zmian technologicznych, ekonomicznych i społecznych. Polska litera prawa w żaden sposób nie jest powiązana i nie dotyczy, w sposób bezpośredni, technologii łańcucha bloków. Zatem w obecnej chwili wykorzystanie blockchaina w obrocie gospodarczym pozostaje w pełni legalne.
Problemu należy doszukiwać się w utożsamianiu technologii blockchain przez prawny porządek kryptowalut. Te w coraz intensywniejszym stopniu podlegają kontroli prawnej. Takie analogie mogą prowadzić do restrykcyjnych regulacji ze strony ustawodawstwa.
- Przeczytaj także: Przyszłość technologii blockchain w bankowości
Blockchain musi zdobyć zaufanie banków i ich klientów
Technologia łańcucha bloków może poważnie zmienić model biznesowy wielu firm działających w sektorze finansowym. Przede wszystkim wdrożenie blockchaina oraz realizowanie transferu pieniędzy w sieciach rozproszonych sprawi, że pośrednicy finansowi przestaną być potrzebni na rynku.
Z punktu widzenia klienta rozwiązanie to będzie: szybsze, tańsze, lepsze i bezpieczniejsze. Niemniej jednak blockchain w sposób znaczący zagrozi obecnemu porządkowi i modelowi funkcjonowania całego sektora finansowego, dla którego prowizje transakcyjne stanowią znaczną część finansowania.
Główną implikacją etyczną blockchaina jest jego silne oddziaływanie na zaufanie klientów do sektora finansowego. Zaufanie to stanowi jeden z filarów funkcjonowania rynku finansowego. Powszechne wdrożenie technologii blockchain wyeliminuje konieczność regulacji, nadzoru oraz pośrednictwa. Co więcej, system łańcucha bloków może również wpłynąć na zwiększenie się transparentności oraz demokratyzacji finansów, a także obniżyć koszty prowizyjne.
Każdy z wymienionych czynników etycznych w sposób znaczący zagraża pozycji banków, a także innym podmiotom działającym w sektorze finansowym. To może wzmagać ich konkurencyjność oraz prowadzić do dynamiczniejszego wdrażania innowacji, jednocześnie zaburzając powszechnie panujący porządek na rynku finansowym.
Ograniczenia i zagrożenia dla wprowadzenia technologii blockchain w bankowości
Istnieje kilka barier, które mogą ograniczyć pełnię potencjału blockchaina. Barierami tymi są: sprawowanie kontroli nad rejestrem, standardy i regulacje, czy ograniczenia technologiczne.
Sprawowanie kontroli nad rejestrem
Podstawą funkcjonowania systemu blockchain jest jego zdecentralizowanie. Jednym z głównych zagrożeń dla systemu łańcucha bloków jest niechęć instytucji finansowych (głównie regulacyjnych i rozliczeniowych) do rozwiązań, które uniemożliwiają im sprawowanie nadzoru. Banki obawiają się utraty kontroli oraz zmiany modelu biznesowego z podmiotu operacyjnego do centrum przetwarzającego informacje.
Standardy i regulacje
Problemem we wdrażaniu technologii blockchain może okazać się również ustandaryzowanie rozwiązań technologicznych i biznesowych wśród całego sektora finansowego. Powodzenie rozwijania się łańcucha bloków w bankowych strukturach zależne jest również od uwarunkowań regulacyjnych oraz stanowiska regulatorów. Mogą oni w różny sposób interpretować kwestie bezpieczeństwa i transparentności blockchaina.
Ograniczenia technologiczne
Przy masowym wykorzystaniu blockchaina w bankowości problem związany z ograniczeniami technologicznymi może pojawić się na etapie przechowywania i zarządzania prywatnymi kluczami uwierzytelniającymi. Należy również zastanowić się nad ilością informacji udostępnianych o realizowanych operacjach, by zachować ich prywatność. Kolejnym istotnym ograniczeniem technologicznym może okazać się skala operacji wykonywanych przez banki.
Ograniczenia nie zgaszą potencjału technologii
Mimo znacznych zagrożeń dla bankowości i sektora finansowego ze strony blockchaina, technologia ta niesie za sobą ogromny potencjał oraz niebywałe szanse, które mogą stworzyć z niej rewolucyjne oraz przyszłościowe rozwiązanie.
Jednak, aby banki mogły wykorzystać ten potencjał, powinny być w stanie elastycznie dopasować się do zmieniającego się otoczenia oraz wdrożyć łańcuch bloków do swojego modelu biznesowego możliwie jak najwcześniej. Co więcej, w obliczu dynamicznie rozwijających się technologii oraz konkurencyjności ze strony firm z sektora FinTech, sektor finansowy nie ma wyjścia i musi dopasować się do nowo tworzących się realiów. To dla klientów wiąże się ze znacznym uatrakcyjnieniem oferty banków, na którą wszyscy czekają.
