Wielu amerykańskich inwestorów stopniowo odchodzi od tradycyjnych indeksów opartych na kapitalizacji rynkowej na rzecz inwestowania w ramach strategii smart beta. Prawie ¾ globalnych inwestorów instytucjonalnych i właścicieli aktywów obecnie ocenia strategie, opierając je na indeksach smart beta. Alternatywa ta jest w stanie zapewnić lepszą dywersyfikację, porównywalne do rynku akcji stopy zwrotu, a także niższą zmienność (ryzyko) na niestabilnych rynkach i w niepewnym klimacie gospodarczym.
Czym jest smart beta?
Termin smart beta nie dorobił się ścisłej definicji, niemniej jednak pojęcie to można scharakteryzować jako strategię inwestycji, która nie podąża za indeksami ważonymi kapitalizacją. Jej zadaniem jest taki dobór spółek, bez względu na wielkość, które spełniają ściśle określone kryteria np. na podstawie wskaźników analizy fundamentalnej. Dla strategii smart beta liczyć się będą tylko te warunki, a nie kapitalizacja. Dzięki temu bardzo dobre, lecz mniejsze podmioty mogą decydować o ogólnym wyniku funduszu. Przy tradycyjnym podejściu, kiedy fundusz odwzorowuje jakiś duży indeks np. S&P 500, to wysokie stopy zwrotu małych podmiotów będą niezauważalne, bo liczyć się będą tylko najwięksi gracze i to ich kurs będzie decydować o stopie zwrotu całego funduszu.
Strategia ta może zapewnić mniejsze ryzyko z inwestycji niż tradycyjne indeksy ważone kapitalizacją i opiera się na ocenianiu inwestycji na podstawie nieco innych czynników. Mniejsze ryzyko wynika przede wszystkim z realnej wyceny firm opartej na rzetelnej analizie. Zamiast ślepego ważenia firm w indeksach, strategia smart beta opiera się na podstawowych zasadach analizy wskaźnikowej, jak np. wskaźniki płynności finansowej, rentowności, sprawności działania czy zadłużenia .
Wskaźniki brane pod uwagę pozwalają uzyskać większą kontrolę nad portfelem, dopasowując go do określonych celów inwestycyjnych. Strategia inwestycyjna smart beta ma na celu zwiększenie wartości przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka portfela poprzez strategiczny wybór i zrównoważenie firm wbudowanych w indeks w oparciu o obiektywne czynniki. Strategia smart beta zakłada bierne śledzenie indeksów przy jednoczesnym uwzględnianiu alternatywnych systemów ważenia, takich jak: płynność, zmienność, wartość, wielkość, jakość i pęd.
Zainteresowanie strategią smart beta szczególnie intensywnie wzrosło podczas globalnego kryzysu finansowego w latach 2007 – 2008, co skłoniło wielu inwestorów do przyłożenia większej uwagi na redukcję ryzyka niż na maksymalizację zysków podczas inwestowania. Jednym z istotnych czynników była możliwość prostszego i tańszego oceniania własnych strategii.
Smart beta miała swój początek w modelu CAPM
CAPM (ang. Capital Asset Pricing Model) to teoria finansowa wprowadzona na rynek w latach 50. i 60., która miała kolosalny wpływ na wyceny papierów wartościowych. Model CAPM określa, ile na rynku będącym w równowadze powinna wynosić stopa zwrotu, a także określa wzajemne relacje zachodzące pomiędzy stopami zwrotu i ryzykiem.
Tę miarę ryzyka definiuje się jako beta. Według modelu CAPM im bardziej ryzykowne aktywa umieścimy w portfelu inwestycyjnym, tym powinniśmy oczekiwać wyższej stopy zwrotu. Model CAPM oraz hipotezy dotyczące rynków efektywnych (EMH) odegrały w latach 60. istotną rolę we wzroście udziałów inwestycji opartych na wskaźnikach (pasywnych).
Założenia inwestowania zgodnie ze strategią smart beta można przedłożyć na dowolny rynek inwestycyjny. Smart beta świetnie sprawdzi się zarówno w przypadku inwestowania w całe indeksy, jak i na rynku akcji oraz obligacji.
Dla kogo odpowiednia jest strategia smart beta i czy jest ryzykowna?
Strategie smart beta są dedykowane głównie inwestorom indywidualnym i instytucjonalnym chcącym dywersyfikować, a tym samym zmniejszać ryzyko portfela inwestycyjnego przy jednoczesnym zachowaniu zbliżonej stopy zwrotu, jaką mogliby uzyskać na tradycyjnym rynku akcyjnym.
Niemniej jednak inwestorzy muszą uważnie przyjrzeć się funduszom opartym na smart beta, w które zamierzają zainwestować. Inwestycje na bazie strategii smart beta powinny być szacowane na podstawie celów inwestycyjnych oraz horyzontu inwestora.
Słowem podsumowania
Strategia smart beta nie jest czym nowym. Metody inwestowania na podstawie założeń smart beta są wykorzystywane na świecie od lat 60. ubiegłego wieku, niestety w naszym kraju wciąż niewiele osób słyszało o tej strategii. Realne stopy zwrotu porównywalne są z rynkiem akcji, ale przewagą tej strategii jest niższa zmienność, a tym samym zmniejszone ryzyko. Wysokie zyski zapewni szukanie niedowartościowanych przedsiębiorstw i pozbywanie się przewartościowanych bez względu na ich wagę w tradycyjnych indeksach ważonych kapitalizacją.
