Konta oszczędnościowe oraz lokaty, mimo nieopłacalnego oprocentowania, wciąż są najpopularniejszą formą lokowania kapitału w Polsce. Co więcej, wiele miliardów złotych ulokowane jest na rachunkach bez żadnego oprocentowania! Co stanie się, gdy instytucja, w której trzymamy pieniądze, zbankrutuje? Na straży stoi Bankowy Fundusz Gwarancyjny, który w przypadku upadłości SKOK-u lub banku wypłaci Ci pieniądze.
Czym jest i jak działa Bankowy Fundusz Gwarancyjny?
BFG rozpoczął swoją działalność na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 1994 roku o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Jest to jedna z wielu instytucji dbających o finansowe bezpieczeństwo Polski. Bankowy Fundusz Gwarancyjny koncentruje się przede wszystkim na stabilizacji finansowej sytuacji spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych oraz banków. Równie istotną rolą BFG jest także budowanie zaufania Polaków do krajowego systemu finansowego.
Działanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego jest dość proste. W przypadku problemów z wypłacalnością banku lub SKOK-u i uprzednim poinformowaniu o tym BFG instytucja ta przelicza komu i ile musi zwrócić pieniędzy z tytułu gwarancji, a także nadzoruje cały proces wypłaty środków.
Proces wypłaty z BFG rozpoczyna się od złożenia wniosku o upadłość przez SKOK lub bank. W ciągu trzech dni roboczych BFG prowadzi kontrolę sporządzania listy deponentów przez zarząd komisaryczny instytucji. Zarząd ten dodatkowo uzgadnia księgi banku lub kasy. Do 3. dnia roboczego zarząd komisaryczny przekazuje listy deponentów do BFG. Do 5. dnia roboczego BFG weryfikuje listy w Systemie Realizacji Gwarancji. W ciągu kolejnych dwóch dni roboczych przekazuje dane i środki do banku-agenta, który rozpoczyna proces wypłaty, który rozpoczyna się od ok. 7. dnia roboczego.
Czy pamiętasz niekorzystną sytuację Idea Banku?
W listopadzie 2018 roku Idea Bank został wpisany na listę ostrzeżeń publicznych, a zaraz po tym do opinii publicznej wyciekła afera związana z Komisją Nadzoru Finansowego. W ten sposób końcówka ubiegłego roku wystawiła na próbę wiarę w bezpieczeństwo depozytów. Tysiące klientów zaczęły nerwowo uciekać z Idea i Getin Banku. Oczywiście w tej sytuacji BFG gwarantował każdemu klientowi zwrot środków do 100 tys. euro w przypadku problemów z wypłacalnością którejkolwiek z ww. instytucji.
Limit gwarantowanego zwrotu pieniędzy
Limit środków gwarantowanych przez BFG wynosi 100 tys. euro, a przeliczenie na złotówki odbywa się na podstawie średniego kursu NBP z dnia spełnienia warunków gwarancji. Obecnie średni kurs NBP wynosi 4,3 zł/euro, zatem limit gwarantowanych wypłat to ok. 430 tys. złotych. Należy pamiętać jednak, że BFG nie gwarantuje zwrotu środków powyżej tej kwoty.
Warto mieć na uwadze, że limit 100 tys. euro dotyczy każdego poszczególnego banku lub SKOK-u. Zatem, mając dwie lokaty lub konta oszczędnościowe w jednej upadającej instytucji, BFG zwróci maksymalnie 100 tys. euro z obydwu lokat łącznie. Dlatego też warto lokować swój kapitał w kilku bankach lub SKOK-ach, aby zapewnić sobie o wiele większy poziom ochrony kapitału. Co więcej, limit gwarancyjny przyznawany jest na każdą osobę oddzielnie. Współdzielony rachunek np. z członkiem rodziny, łączny limit gwarancyjny zwiększa się do 200 tys. euro.
Które instytucje są objęte gwarancją, a które nie są?
BFG obejmuje ochroną gwarancyjną środki zdeponowane we wszystkich bankach krajowych (poza Bankiem Gospodarstwa Krajowego), we wszystkich SKOK-ach oraz w oddziałach banków zagranicznych spoza UE.
Z kolei gwarancja BFG nie obejmuje wszystkich instytucji niebędących bankami i SKOK-ami. Mimo że oferowane przez takie instytucje produkty niemal do złudzenia przypominają produkty bankowe i kuszą wysokim oprocentowaniem. Jeżeli nie wiesz, na które instytucje powinieneś uważać, przejrzyj listę ostrzeżeń publicznych KNF. Przykładami pseudobanków, które powinieneś omijać szerokim łukiem, są np.: DOBRALOKATA sp. z o.o., Klub Inwestorów Sp. z o.o. z siedzibą w Częstochowie czy The Reserve Bank of Poland.
Warto również wiedzieć jakimi pieniędzmi dysponuje BFG na pokrywanie zobowiązań banków i SKOK-ów. Pod koniec 2017 roku BFG dysponował kwotą 16 mld złotych. Dodatkowo wspierał go FOŚG, który zapewniał dodatkowe 6 mld złotych. Kwota ta stanowiła zaledwie 3% wszystkich gwarantowanych środków (730,5 mld złotych).
Czy BFG zadba o bezpieczeństwo Twoich oszczędności?
Od 1995 roku BFG bardzo sprawnie wypłacał środki deponentom upadających instytucji bankowych i SKOK-ów. Największą dotychczasową upadłością było bankructwo SKOK-u w Wołominie. Wymagało ono wypłaty ok. 2,2 mld złotych.
Należy jednak pamiętać, że 22 mld złotych, którymi dysponuje BFG to niezbyt imponująca kwota w porównaniu do depozytów banków działających w Polsce. Przykładowo Idea Bank ma depozyt wynoszący 19,3 mld, mBank 102,4 mld, Bank Pekao 146,2 mld, a PKO Bank Polski aż 225,6 mld złotych.
Według oficjalnego stanowiska Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w przypadku upadłości większego banku należy spodziewać się interwencji rządu, która kosztem zwiększenia zadłużenia Skarbu Państwa wesprze finansowo BFG do wypłaty depozytów.
