Pozyskiwanie finansowania na OZE

Dotacje z NFOŚiGW – środki wynikające z dokumentu PEP2040

W formie dotacji, pożyczek, kapitał, ale też poprzez instrumenty finansowe i poręczenia. NFOŚ jest właścicielem BOŚ Banku i to pozwala im oferować szeroki pakiet instrumentów finansowych.

Program priorytetowy Energia Plus – w ramach niego przedsiębiorcy mogą otrzymać pożyczkę od 0,5 do 300 mln zł, oprocentowanie WIBOR3M+50 pb. na okres max. 15 lat.

Sprofilowane FIZ-y inwestujące w OZE, przykłady

Forum TFI: Forum PCWO Energy Fundusz Inwestycyjny Zamknięty https://sozosfera.pl/zielona-energia/50-mln-zl-na-inwestycje-w-farmy-fotowoltaiczne/ oraz Cyrus FIZ (brak informacji).
PKO TFI: https://globenergia.pl/powstanie-nowy-fundusz-oze-ktory-przyspieszy-inwestycje-w-polsce/ oraz PKO Energii Odnawialnej FIZAN https://www.pkotfi.pl/aktualnosci/pko-energii-odnawialnej-fizan-nowy-fundusz-grupy-pko-banku-polskiego/
PFR Fundusz Inwestycyjny FIZAN (np. obejmował zielone obligacje R.Power
IPOPEMA 12 FIZAN – być może, bo widziałem, że w 2020 r. inwestowali w jakąś farmę PV
inPZU Akcje Sektora Zielonej Energii SFIO – ale poprzez inwestycje w spółki publiczne z sektora OZE

BGK poprzez granty i pożyczki

Przykładowo, BGK oferuje wsparcie w postaci programu gwarancyjnego Biznesmax. W ramach tego przedsięwzięcia możliwe jest uzyskanie darmowej gwarancji spłaty do 80% kredytu w wysokości do 2,5 mln euro i okresem gwarancji do 20 lat. Tego typu gwarancja może obniżyć oprocentowanie kredytu w banku komercyjnym, bo zmniejsza ryzyko kontrahenta dla takiego banku.

TFI poprzez obligacje i akcje/udziały

Banki komercyjne

Finansują też ogromne projekty jak np. konsorcjum kilkudziesięciu banków do finansowania farmy wiatrowej na Bałtyku Baltica (aktualnie Baltica 2 o mocy 1,5 GW budowany przez Orsted i PGE)

Fundusze PE/VC – np. Griffin Real Estate przejął większościowy pakiet udziałów w spółce PAD-RES, która rozwija portfel projektów farm PV o mocy 500 MW.

Finansowanie przez Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju – do listopada 2023 r. pozyskano 1,2 mld EUR na inwestycje (rekord, poprzedni to 1 mld), z czego 100% trafiło do sektora prywatnego, a z tego 75% to finansowanie OZE. EBOiR wchodzi w inwestycje jako udziałowiec mniejszościowy i jest akcjonariuszem długoterminowym.

PFR – poprzez program PFR Green Hub, którego celem jest wsparcie transformacji energetycznej Polski poprzez inwestycje w projekty OZE.

Krajowy Plan Odbudowy – z tego europejskiego programu, który raczej zostanie przydzielony też Polsce, na nasz kraj przewidziano 58 mld EUR. Jednym z celów szczegółowych jest zielona transformacja (poprawa efektywności energetycznej gospodarki, zwiększenie wykorzystania OZE, ograniczenie niszczenia środowiska). Plan zakłada, że z 58 mld EUR| na ten cel zostanie przeznaczonych 8,6 mld EUR w formie pożyczek i 5,7 mld EUR w formie grantów. Do tej pory z KPO, konkretnie z programu RePowerEU, do Polski trafiło 5,1 mld EUR właśnie na transformację energetyczną.

Zarządzać środkami z KPO na transformację energetyczną ma BGK w ramach zarządzania Funduszem Wsparcia Energetyki oraz Funduszem Energetyki Wiatrowej Offshore.

Z zapisów z KPO:

Reforma będzie polegać na przyjęciu nowego modelu regulacji przez Urząd Regulacji Energetyki. Nowy model regulacji umożliwi krajowemu regulatorowi dokładniejszą identyfikację i ocenę potrzeb inwestycyjnych związanych z rozwojem sieci dystrybucyjnych w kontekście szybkiego rozwoju OZE oraz uwzględnienie ich w taryfach sieci dystrybucyjnej.

Dotacje unijne

Z budżetu Unii Europejskiej na lata 2021–2027 dla Polski przewidziane jest 76 mld EUR, z czego duża część alokowana będzie na transformację energetyczną.

Najbardziej znany i najdłużej istniejący program wsparcia toprogram Energia Plus. Dofinansowanie w tym programie odbywa się na zasadzie pożyczki w kwocie od 0,5 do nawet 500 mln PLN na jednego beneficjenta, która może pokrywać do 85% kosztów kwalifikowanych. Pożyczka może zostać udzielona maksymalnie na 15 lat. NFOŚiGW umożliwia umorzenie 10% wypłaconej kwoty, jednak nie więcej niż 1 mln zł. Oprocentowanie takiej pożyczki ustalono na WIBOR3M + 50 pb.

Rozwinięcie wykorzystania KPO

Rozdział całego planowanego dla Polski programu KPO wygląda następująco:

Źródło: wysokienapiecie.pl

Aktualnie Polsce przyznane jest 5,1 mld PLN, z czego połowa kwoty już jest wypłacona, a druga połowa zostanie wypłacona w 2024 r. Co ważne, odblokowany program to część RePowerEU, a więc wszystkie te środki dotyczą szeroko rozumianej transformacji energetycznej.

Rozdział RePower EU zawiera 10 inwestycji i 7 nowych reform (przede wszystkim uproszczenia proceduralne, zniesienie barier i lepsza integracja w sieci elektroenergetycznej OZE, głównie lądowej energetyki wiatrowej i fotowoltaiki Duże wsparcie przeznaczono na sieci – wybudowanie lub modernizację 880 km sieci dystrybucji energii elektrycznej na obszarach wiejskich, inwestycje w sieci przesyłowe 220 kV i 400 kV, systemy informatyczne CISRE i trzy inne. Na wielkoskalowe magazyny energii (BESS) o pojemności 0,9 GWh (4-5 h czasu pracy) przewidziano wsparcie bezzwrotne, natomiast na modernizację elektrowni szczytowo-pompowej o mocy 135 MW – wsparcie zwrotne.

Z KPO ma zostać sfinansowana instytucja wdrażająca RePowerEU oraz projekty organizacji pozarządowych. Do tego rozdziału przeniesiono także inwestycje dotyczące zielonego transportu i społeczności energetycznych.

Najwięcej pieniędzy – ponad 17 mld euro – trafi do Funduszu Wsparcia Energetyki, którym dysponować będzie Bank Gospodarstwa Krajowego. Będzie udzielał on pożyczek przedsiębiorcom, gospodarstwom domowym i instytucjom państwowym zaangażowanym w transformację energetyczną. BGK ma też zarządzać Funduszem Energetyki Wiatrowej Offshore z budżetem pożyczkowym prawie 4,8 mld euro, przeznaczonym dla podmiotów zaangażowanych w projekty morskich farm wiatrowych. Decyzje o wyborze projektów do wsparcia ma podejmować niezależny komitet większością głosów członków niezależnych od rządu.

Wszystkie inwestycje finansowane z KPO muszą zostać zakończone i rozliczone do końca 2026 r. Natomiast wprowadzenie instrumentów finansowych umożliwi wydawanie tych pieniędzy w kraju dłużej. BGK musi się tylko zmieścić się w terminie z podpisaniem umów na rozdysponowanie pożyczek. Zapewne, przez opóźnienie w przyznawaniu środków, nie uda się tego zrobić lub, ewentualnie, uda się z KE wynegocjować wydłużenie tego terminu.

Lista aktualnych inwestycji KPO z BGK znajduje się tutaj:

Krajowy Plan Odbudowy – BGK

Biorąc pod uwagę, że środki dopiero zostały przyznane, strona ta powinna być bardziej aktualizowana.

Prefinansowanie inwestycji w KPO

W związku z opóźnieniem przyznania środków z KPO, w 2023 r. uruchomiono prefinansowanie KPO za pośrednictwem PFR. Do czasu napływu środków europejskich, PFR zapewnia finansowanie planu rozwojowego ze środków pochodzących ze zwrotów nieumorzonych części subwencji lub spłat wsparcia finansowego udzielonego na realizację rządowego programu Tarcz Finansowych PFR. PFR, w razie braku środków, może je też pozyskiwać emitując obligacje na rynku krajowym i na rynkach zagranicznych.

Ministerstwa i NFOŚiGW – szczegółowe rozdysponowanie środków z KPO

Informacje o prowadzonych projektach:

Dane kontaktowe – Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (funduszeeuropejskie.gov.pl)

Informacje o naborach, zgłaszanie wniosków:

Nabory – Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (funduszeeuropejskie.gov.pl)