Ludzie są hipersocjalni, co ma swoje istotne uzasadnienie ewolucyjne. Chcemy przebywać wśród innych. Takie zachowanie w dalekiej przeszłości umożliwiło nam przetrwanie. Niemniej, obecnie cecha ta może kolidować z efektywnym inwestowaniem na rynkach kapitałowych. W efekcie, podczas inwestowania, jesteśmy często skorzy do popadania w skrajne emocje. Powoduje to m.in. bańki cenowe. Na szczęście istnieje sposób na to, jak nie dać się wciągnąć w tłum.
To oksytocyna odpowiada za mentalność stadną
Jedną z wartości hipersocjalnych jest to, że uczymy się od siebie łatwo i naturalnie. Badania wykazały, że przywiązanie społeczne zachodzi po uwolnieniu hormonu oksytocyny. Oksytocyna jest ewolucyjnie stara i aktywuje szlaki emocji i nagrody w mózgu. Czy nam się to podoba, czy nie, jesteśmy gatunkiem stadnym.
Nasz mózg sprawia, że czujemy się dobrze, gdy podążamy za stadem. To, co było korzystne dla naszych przodków na afrykańskiej sawannie, nie zawsze jednak dobrze nam służy na rynkach finansowych.
Społeczna postawa szkodliwa podczas inwestowania
Społeczne uczenie się jest wspaniałe, jeśli chodzi o opanowanie tabliczki mnożenia lub jazdy na rowerze. Z drugiej jednak strony zachowanie się stada na rynkach jest zazwyczaj szkodliwe. Zachowanie stadne łamie ekonomiczną zasadę ceteris paribus – oznaczającą dosłownie wszystko inne takie samo. Dzieje się tak, ponieważ decyzje inwestorów nie są przeważnie niezależne. Zatem prawdopodobne jest błędne wycenianie aktywów z ich strony. Handel nie odbywa się w próżni; często inwestorzy kupują aktywa, ponieważ widzą, że rośnie ich wartość. Im więcej inwestorów kieruje się modą na dane aktywo, tym bardziej mentalność stada powoduje na nim bańkę cenową.
Nasze mózgi ewoluowały, abyśmy rozpaczliwie chcieli podążać za tłumem. Rezultatem tego są zamieszki, przeludnione restauracje i bańki na rynku aktywów. Zachowanie stadne może nastąpić nawet wtedy, gdy jednostki nie koordynują się ze sobą, ale handlują jedynie na podstawie prywatnych informacji i cen.
- Przeczytaj także: Twój mózg może pomóc Ci lepiej inwestować – zobacz jak!
Jak zastosować wiedzę na temat mentalności stadnej w praktyce?
Wiemy, że wszystkie bańki aktywów muszą pęknąć, co ostatecznie przywróci równowagę cenową. Kluczową kwestią jest oczywiście moment ich pęknięcia. Z wyjątkiem tych, którzy szybko wchodzą na rynek i z niego wychodzą, zyski często mają miejsce, gdy przyjmiemy postawę przeciwną stadom (wystarczy wziąć przykład z Warrena Buffetta). Jednak branie pod uwagę alternatyw, podczas gdy inni podążają za trendami, jest sprzeczne z naszą naturą. Dzieje się tak, ponieważ nasze mózg skłaniają nas do podążania za tłumem. Desperackie kupowanie i sprzedaż podczas paniki są nieuniknionymi konsekwencjami mentalności stadnej.
Zamiast tego, inwestorzy powinni zmienić woje ewolucyjne nastawienie z podążania za innymi na pozostawianie w przeciwieństwie do nich. Takie podejście sprawi jednak, że poczują się osamotnieni i narażeni – dwie rzeczy, których nasi przodkowie obawiali się najbardziej. Prymitywna reakcja na strach może zostać jednak zahamowana przez rozważną korę przedczołową i przez praktykę. Inwestorzy powinni być świadomi swojego naturalnego instynktu, aby podążać za tłumem. Następnie powinni zastanawiać się, czy zakup aktywów opiera się na ich fundamentalnej wartości, czy też na fakcie, że jest on obecnie w modzie. Świadome zdawanie sobie sprawy z zachowań stadnych pomoże stłumić instynkt podążania za tłumem.
Dołącz do stada idąc do restauracji, pubu czy klubu ale nie podczas inwestowania.
