Raport wyników funduszy PPK w I połowie 2020r.

Pracownicze plany kapitałowe reklamują się hasłem w sumie się opłaca. W zamyśle twórców ma się opłacać, ponieważ pracownik finansuje 2%, pracodawca dokłada 1,5%, a trzecim źródłem wpłat do PPK są dopłaty z Funduszu Pracy. Taka konstrukcja ma zapewnić zyski uczestnikom PPK. Jest to oczywiście wprowadzanie pracowników w błąd, ponieważ zysk uzależniony będzie od efektywności zarządzania funduszu zdefiniowanej daty, do którego został przypisany. Przygotowaliśmy dla Państwa raport, w którym przedstawiamy wyniki wszystkich funduszy na koniec I półrocza 2020r. Wstępna analiza wyników może odpowiedzieć na hasło reklamowe, czy uczestnictwo w PPK się opłaca.

Trudne początki PPK

Uruchomienie pracowniczych planów kapitałowych spotkało się z mieszanymi reakcjami zarówno pracodawców, jak i pracowników. Pierwsi dostrzegali w PPK nowe obowiązki i obciążenia finansowe. Szybko zaczęli uruchamiać pracownicze programy emerytalne, tylko po to, żeby być zwolnionym z konieczności wdrożenia PPK.

Drudzy natomiast podchodzili do planów nieufnie, mając w pamięci obietnice polityków i różnych ekspertów o wysokiej emeryturze dzięki otwartym funduszom emerytalnych. Zamiast życia pod palmami skończyło się na przesunięciu ponad połowy środków zgromadzonych w OFE do ZUS. Niestety, ciągłe zmiany systemu emerytalnego, który powinien charakteryzować się stabilnością, działały niekorzystnie na postrzeganie PPK. Nie powinno dziwić, że zanim firmy wybrały usługodawcę pracownicy, składali deklaracje o rezygnacji.

Wpływ COVID-19 na wyniki funduszy

Okres, za który przygotowaliśmy zestawienie, charakteryzował się olbrzymią zmiennością na rynkach kapitałowych. Rozprzestrzenianie się pandemii koronawirusa, lockdown większości gospodarek oraz fatalne dane makroekonomiczne doprowadziły do olbrzymich spadków na rynkach akcyjnych. W efekcie fundusze zdefiniowanej daty, które miały znaczącą część ulokowaną w części udziałowej traciły 20-30% w ciągu jednego miesiąca! Szybkie odbicie na rynkach akcyjnych spowodowało, że większość strat została już zniwelowana. Na kolejnych stronach przedstawiamy jak, radziły sobie poszczególne fundusze pogrupowane według zdefiniowanej daty.

[inbound_button font_size=”20″ color=”#009fe3″ text_color=”#ffffff” icon=”” url=”https://targeto.pl/wp-content/uploads/2020/07/Raport-wyników-FZD-za-I-półrocze-2020r..pdf” width=”” target=”_blank”]Pobierz raport wyników funduszy PPK[/inbound_button]

PPK 2025

Fundusze z datą docelową 2025 przeznaczone są dla osób urodzonych w latach 1963-1967. Ze wszystkich funduszy zdefiniowanej daty mają najniższe ryzyko, ponieważ część udziałowa nie może przekroczyć 30%. Część dłużna wynosi minimum 70%.

Najwyższy wynik w pierwszym półroczu osiągnął fundusz PFR PPK 2025 5,31%, a od uruchomienia (2019-12-17) stopa zwrotu wynosi 5,35%. Fundusz jest, jednak jednym z najmniejszych w tej grupie z aktywami pod zarządzaniem na koniec maja w wysokości 0,44 mln zł. Łatwiej jest realizować autorską strategię zarządzającym, mając mniejsze środki, ponieważ zamiast skupować wszystko z rynku, mogą skupić się na selekcji. Najwięcej aktywów zgromadził fundusz PKO Emerytura 2025 (39,09 mln zł). Wszystkich aktywów pod zarządzaniem na koniec maja w funduszach z datą docelową 2025r. było 115,91 mln zł.

Drugim najlepszym rezultatem w ciągu pierwszych 6 miesięcy obecnego roku może pochwalić się fundusz zarządzany przez AXA TFI, czyli Emerytura 2025 z wynikiem 4,85%. Od pierwszego notowania 14 października 2019r, fundusz wypracował 5,84%. Na koniec maja zarządzał aktywami w wysokości 3,71 mln zł.

Horyzont 2025 zarządzany przez Generali Investments TFI osiągnął trzeci rezultat z wynikiem 4,79% za I półrocze 2020r. Od uruchomienia 29 listopada ubiegłego roku fundusz zyskał 4,88%.

Średnia stopa zwrotu (w naszej analizie we wszystkich grupach funduszy zdefiniowanej daty wykorzystaliśmy średnią ważoną, gdzie wagą jest udział aktywów pod zarządzaniem zgromadzonych w funduszu w stosunku do sumy aktywów wszystkich funduszy) w I półroczu wyniosła 1,83%. Wynik równy lub wyższy od średniej osiągnęło 13 funduszy z datą docelową 2025r.

Od początku funkcjonowania najwyższą stopę zwrotu osiągnął PPK inPZU 2025 8,64% (od 1 października 2019r.), Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2025 8,20% (od 9 września 2019r.) i Aegon PPK 2025 DFE 7,10% (od 2 grudnia 2019r.).

PPK 2030

Fundusze z datą docelową 2030 przeznaczone są dla osób urodzonych w latach 1968-1972. Ich ryzyko jest wyższe, ponieważ maksymalna wysokość części udziałowej została podniesiona do 50%. Część dłużna natomiast jest niższa i wynosi minimum 50%.

Wśród funduszy z datą docelową 2030 PFR PPK 2030 wypracował najwyższą stopę zwrotu w wysokości 7,21%. Od pierwszego notowania 17 grudnia 2019r. fundusz zyskał 7,24%. Jak na razie PFR TFI nie cieszy się popularnością wśród pracodawców. PFR PPK 2030 jest kolejnym funduszem, którego aktywa pod zarządzaniem są jednymi z najniższych.

Drugi wynik osiągnął fundusz zarządzany przez AXA TFI, czyli Emerytura 2030. W pierwszym półroczu jego wynik wynosi 5,23%, a od uruchomienia 14 października 2019r. 6,69%. Aktywa, którymi zarządza Emerytura 2030 (5,81 mln zł), są 10-krotnie większe od aktywów PFR PPK 2030 (0,58 mln zł).

Trzeci wynik, w wysokości 5,00%, wypracował PPK inPZU 2030. Od momentu uruchomienia fundusz zyskał już  9,18% i jest to również najwyższy wynik osiągnięty przez jakikolwiek fundusz w tej grupie, licząc od pierwszego notowania. PPK inPZU 2030 zgromadził 27,78 mln zł aktywów pod zarządzaniem.

Średnia stopa zwrotu za I półrocze 2020r. w grupie funduszy z datą docelową 2030 była ujemna i wyniosła -0,29%. 12 funduszy uzyskało wynik wyższy od średniej.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2030 wyniosła 166,67 mln zł. Za blisko 1/3 tego wyniku odpowiada PKO Emerytura 2030, którego aktywa wynoszą 54,97 mln zł. Drugi w kolejności jest PPK inPZU 2030 z aktywami na poziomie 27,78 mln zł, a na trzecim miejscu Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2030 posiadający 22,53 mln zł aktywów. 3 największe fundusze odpowiadają wspólnie za 63% zgromadzonych aktywów.

PPK 2035

Fundusze PPK 2035 przeznaczone są dla osób urodzonych w latach 1973-1977. Zostaną oni automatycznie do nich przypisani, ale będą w każdym momencie mogli zmienić je na mniej lub bardziej agresywne. Polityka inwestycyjna tych funduszy dopuszcza maksymalne zaangażowanie w część udziałową do 50%, a minimalną w instrumenty dłużne 50%.

Najwyższy wynik w grupie funduszy z datą docelową 2035 uzyskał PFR PPK 2035, osiągnął 8,25% w pierwszym półroczu 2020r. Fundusz od momentu uruchomienia 17 grudnia 2019r. wypracował 8,29%. Fundusze zarządzane przez PFR TFI nie są popularne. Na koniec maja PFR PPK 2035 zarządzał aktywami w wysokości 0,73 mln zł. To 4 najniższa wielkość, przed Skarbiec PPK 2035 (0,40 mln zł), Aegon PPK 2035 DFE (0,19 mln zł) i BPS 2035 (0,05 mln zł).

Drugim najwyższym wynikiem na koniec czerwca 2020r. może pochwalić się Emerytura 2035, fundusz  zarządzany przez AXA TFI, osiągając 5,75%. Od startu 14 października ubiegłego roku fundusz wypracował 7,52%. Na koniec maja br. pod zarządzaniem było 9,17 mln zł.

PPK inPZU 2035 uzyskał 3 najwyższy wynik w I półroczu 2020r. osiągając stopę zwrotu na poziomie 5,52%. Całkowita stopa zwrotu od uruchomienia funduszu 1 października 2019r. wynosi 10,21%.

Średnia stopa zwrotu w tej grupie była ujemna i wyniosła -2,10%. 12 funduszy uzyskało stopę zwrotu wyższa od średniej. Po dotychczasowym zbadaniu funduszy z grup PPK 2025, PPK 2030 i PPK 2035 można wyciągnąć wniosek, że im w funduszu rośnie zaangażowanie instrumentów udziałowych (gł. akcji), tym mniej funduszy osiąga wynik powyżej średniej.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2035 wyniosła 233,73 mln zł. 62% wszystkich aktywów znajduje się w PKO Emerytura 2035 (79,76 mln zł), Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2035 (33,86 mln zł) oraz PPK inPZU 2035 (31,77 mln zł).

PPK 2040

Fundusze z datą docelową 2040 mają wyższe ryzyko niż opisane wcześniej. Część udziałowa może wynosić maksymalnie 70%, a instrumentów dłużnych będzie nie mniej niż 30%. Fundusze PPK 2040 skierowane są do osób urodzonych w latach 1977-1982.

Fundusze z datą docelową 2040 mają wyższy próg maksymalnego zaangażowania w części udziałowej i niższy w części dłużej. Oznacza to, że mogą więcej inwestować w akcje kosztem obligacji. Najlepiej w takich warunkach w pierwszej połowie roku poradził sobie fundusz  PFR PPK 2040, uzyskując 9,65%, a w całym okresie od startu 9,70%. Na koniec maja zarządzał niewielkimi aktywami w wysokości 0,79 mln zł.

Drugi najlepszy wynik w I półroczu osiągnął fundusz Emerytura 2040 zarządzany przez AXA TFI w wysokości 6,05%, a od uruchomienia 14 października zanotował 7,99%.

PPK inPZU 2040 osiągnął w pierwszej połowie roku 5,53%. Od 1 października uzyskał wynik 10,30%.

Średnia stopa zwrotu wyniosła -2,70%. Powyżej średniej znalazło się 11 funduszy.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2035 wyniosła 256,70 mln zł. Blisko 62% aktywów znajduje się w  funduszach tj. PKO Emerytura 2035 (88,39 mln zł), Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2035 (39,59 mln zł) oraz PPK inPZU 2035 (30,16 mln zł).

PPK 2045

Fundusze PPK 2045 przeznaczone są dla osób urodzonych w latach 1983-1987. Fundusze w tej grupie mogą inwestować w instrumenty udziałowe maksymalnie 80%. Natomiast w części dłużnej minimum wynosi 20%. Ryzyko w tej grupie funduszy jest znacznie wcześniej omówionych grupach.

Fundusze z datą docelową 2045 mogą mieć ulokowane maksymalnie 80% środków w części udziałowej. Takie same zasady dotyczyć będą funduszy z późniejszymi datami. Różnić się będą miedzy sobą zaangażowaniem w obligacje. Fundusze z datą 2045 w części dłużnej muszą mieć zainwestowane min. 20% aktywów i są przeznaczone dla osób, które 60. rok życia ukończą za około 25 lat. Ustawodawca zakłada, że takie osoby mogą ponieść większe ryzyko inwestycyjne, czyli więcej środków mogą inwestować w akcje.

Najlepiej w I półroczu poradził sobie fundusz PFR PPK 2045 z wynikiem 9,91%. Od daty uruchomienia, czyli 17 grudnia wypracował 9,93%. PFR TFI nie cieszy się popularnością i można stwierdzić, że aktywa, które do tej pory zostały zgromadzone, pochodzą od firm, które nie wybrały instytucji finansowej. W takiej sytuacji przedsiębiorstwom przypisywana jest instytucja wyznaczona, którą obecnie jest tylko PFR TFI.

Na drugim i trzecim miejscu pod względem osiągniętych wyników w I połowie roku są odpowiednio PPK inPZU 2045 ze stopą zwrotu 7,40% oraz Emerytura 2045 zarządzana przez AXA TFI z wynikiem 6,84%.

Średnia stopa zwrotu wyniosła -3,93%. 12 funduszy zyskało więcej od średniej.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2045 wyniosła 227,38 mln zł. Kolejny raz blisko 62% udział w aktywach pod zarządzaniem należy do 3 funduszy. Najwięcej zgromadził PKO Emerytura 2035 (78,50 mln zł), Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2035 (35,82 mln zł) oraz PPK inPZU 2035 (26,29 mln zł).

Aktywa pod zarządzaniem funduszy z datą docelową 2045 są niższe od funduszy z datą 2035 oraz 2040. Jest to spowodowane większym zaangażowaniem w akcje (fundusze 2045) i korektą na giełdach. Gorsze wyniki funduszy (średni wynik funduszy 2045 vs średni wynik funduszy 2040 i 2035) przełożyły się na spadek aktywów pod zarządzaniem.

PPK 2050

Fundusze z tej grupy przeznaczone są dla osób urodzonych w 1988-1992 i są jednymi z bardziej agresywnych. Część udziałowa wynosi minimalnie 60%, a maksymalnie 80%. Cześć dłużna nie może być większa niż 40%.

W tej grupie, w porównaniu z wcześniej opisanymi, spada zaangażowanie w bezpieczną część dłużną. W konsekwencji więcej środków może być zainwestowane w akcje. W tej sytuacji fundusze stają się bardziej agresywne, a ich wyniki będą się dynamicznie zmieniać.

Najwyższy wynik w I półroczu 2020 r. wypracował fundusz PFR PPK 2050 9,97%, a od 17 grudnia, kiedy fundusz miał pierwsze notowanie, wynik wynosi 9,99%. Aktywa pod zarządzaniem, podobnie jak we wcześniejszych funduszach, znajdują się na bardzo niskim poziomie. Na koniec maja 2020r. PFR PPK 2050 zarządzał aktywami na poziomie 0,51 mln zł.

PPK inPZU 2050 z wynikiem 7,23% osiągnął drugi rezultat w I połowie 2020r. Zarządzany przez AXA TFI fundusz Emerytura 2050 wypracował trzeci w kolejności wynik w wysokości 6,45%.

Średnia stopa zwrotu (ważona aktywami) w grupie PPK 2050 wyniosła -3,96%. Wynik wyższy od średniej osiągnęło 11 funduszy.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2050 wyniosła 162,16 mln zł. Utrzymany jest udział 62% w całości aktywów pod zarządzaniem 3 funduszy tj. PKO Emerytura 2035 (55,33 mln zł), Nationale-Nederlanden DFE Nasze Jutro 2035 (25,91 mln zł) oraz PPK inPZU 2035 (18,84 mln zł).

PPK 2055

Są to jedne z najbardziej agresywnych funduszy. Minimalne zaangażowanie w akcje wynosi 60%. Fundusze nie mogą inwestować więcej niż 80% w instrumenty udziałowe. Z drugiej strony część dłużna wynosi maksimum 40%. Są to fundusze przeznaczone dla osób urodzonych w latach 1993-1997.

Najwyższą stopę zwrotu w tej grupie osiągnął fundusz PFR PPK 2055 w wysokości 9,63%. Wynik tego funduszu jest niższy niż funduszy z datą docelową 2050, datą 2045, a nawet 2040. Biorąc pod uwagę załamanie na rynkach akcyjnych spowodowane pandemią koronawirusa, można założyć, że zaangażowanie w akcje było najwyższe dla PFR PPK 2055, dlatego wynik jest niższy.

Emerytura 2055 zarządzany przez AXA TFI wypracował 7,88%, co było drugim rezultatem w I połowie roku. Trzeci wynik w wysokości 7,02% osiągnął fundusz PPK inPZU 2055.

Średnia stopa zwrotu w grupie PPK 2055 wyniosła -3,81%. 13 funduszy miało rezultat lepszy od średniej.

Suma aktywów zarządzanych przez fundusze w grupie PPK 2055 wyniosła 86,63 mln zł i jest drugim najniższym, po PPK 2060. Fundusze z tą datą skierowane są do osób,  które dopiero wchodzą na rynek pracy. Z jednej strony ich udział w całkowitej liczbie osób pracujących jest niewielki oraz ich wynagrodzenia na starcie nie są wysokie, czyli wpłaty do PPK też są niskie. Z połączenia, tych zmiennych rysuje się obraz niewielkich aktywów pod zarządzaniem funduszy z datą 2055.

PPK 2060

W tej chwili najbardziej agresywna grupa funduszy. Rozkład części udziałowej waha się między 60-80%, jednak można przypuszczać, że część udziałowa będzie maksymalna. Część dłużna nie może być większa niż 40%. Fundusze PPK 2060 są skierowane dla osób urodzonych w wieku 1998-2002.

Najwyższy wynik w I połowie br. osiągnął fundusz Horyzont 2060 zarządzany przez Generali Investments TFI w wysokości 9,40%. Od uruchomienia 3 grudnia 2019r. fundusz wypracował 9,43%.

Dotychczasowy lider większości porównania, czyli PFR TFI musiał zadowolić się drugim miejscem swojego funduszu PFR PPK 2060, który wypracował w pół roku 8,77%.

Trzeci najlepszy wynik przypadł zarządzanemu przez AXA TFI funduszowi Emerytura 2060. Jego rezultat za 6 ostatnich miesięcy wynosi 7,56%.

Średnia stopa zwrotu w grupie PPK 2060 wyniosła -4,20%. Powyżej średniego wyniku znalazło się 12 funduszy.

Suma aktywów pod zarządzaniem w grupie PPK 2060 wyniosła 21,24 mln zł.

[inbound_button font_size=”20″ color=”#009fe3″ text_color=”#ffffff” icon=”” url=”https://targeto.pl/wp-content/uploads/2020/07/Raport-wyników-FZD-za-I-półrocze-2020r..pdf” width=”” target=”_blank”]Pobierz raport wyników funduszy PPK[/inbound_button]

Wnioski

Fundusze zdefiniowanej daty mają za sobą pierwszą poważną bessę. Od końca zeszłego roku (57 832,88 pkt) do 12 marca, kiedy WIG spadł do najniższego poziomu w tym półroczu (37 164,02 pkt) indeks, stracił 35,74%. Od tego czasu zaczyna się powolny marsz w górę. Na koniec półrocza WIG zanotował 33,38% wzrost (do 49 569,17 pkt), ale ciągle znajduje się 14,29% poniżej poziomu z końca ubiegłego roku.

W tym samym okresie średni wynik dla wszystkich funduszy z datą docelową 2060 wynosi -4,20%, więc na tle WIG wypada dobrze. Fundusze zdefiniowanej daty, nawet najbardziej agresywne mogą inwestować maksymalnie 80% w akcje, dlatego przy mocnych spadkach giełdowych pozostała część zainwestowana w obligacje ogranicza straty. Odwrotna sytuacja występuje podczas silnych wzrostów na rynkach akcyjnych, kiedy poduszka bezpieczeństwa w postaci długu ogranicza wzrosty.

W części udziałowej fundusze inwestują głównie w akcje z indeksów WIG20 oraz mWIG40. Mogą również inwestować w akcje zagraniczne. W naszej analizie akcje zagraniczne reprezentuje indeks MSCI ACWI. Indeks WIG20TR i mWIG40TR uwzględnia wypłacane dywidendy, dlatego je należy wykorzystywać, porównując wyniki funduszy.

Na tle indeksów strata, jaką średnio zanotowały fundusze zdefiniowanej daty, wypada korzystnie, choć to ciągle ujemny rezultat. Cały czas mówimy o średniej. Wgłębiając się w poszczególne fundusze, widać, że aż 7 z nich zanotowało dodatni wynik.

Horyzont czasowy jest jednak za krótki, żeby móc porównać wyniki poszczególnych funduszy między sobą. Wstępne wnioski można wyciągnąć przy min. 3-letniej historii. Najlepiej jednak porównać fundusze, które mają co najmniej 5-letnią historię. Niemniej jednak już teraz można zrobić podsumowanie w kilku innych aspektach.

Na koniec maja 2020r. fundusze miały pod zarządzaniem blisko 1,3 mld zł aktywów. Jak na 11 miesięcy funkcjonowania nie jest to wysoka kwota. Przy 3 mln potencjalnych uczestników widać, że wielu z nich wypisuje się z PPK.

Kształtują się liderzy. Najwięcej aktywów pozyskuje PKO TFI, TFI PZU oraz Nationale-Nederlanden PTE. Na koniec maja zarządzały 794,48 mln zł, co stanowi 62,54% całości. Doliczając dwie kolejne instytucje finansowe, czyli NN Investment Partners TFI (104,81 mln zł) oraz Aviva Investors Poland TFI (73,14 mln zł), to 5 największych podmiotów odpowiadało za 76,54% wszystkich aktywów zgromadzonych w funduszach zdefiniowanej daty na koniec maja 2020r. Przy tak dużej koncentracji rynku możliwe będzie wycofywanie się instytucji finansowych, które zgromadziły niewielkie aktywa.

Do 27 października 2020r. firmy zatrudniające co najmniej 50 osób, jak i firmy zatrudniające co najmniej 20 osób mają czas na wybór instytucji finansowej i podpisanie z nią umowy o zarządzanie PPK. To około 3 mln potencjalnych uczestników PPK. Prawdziwy obraz poznamy pod koniec kwietnia przyszłego roku, kiedy PPK obejmie również sektor finansów publicznych i firmy zatrudniające co najmniej 1 osobę. Łącznie potencjalnych uczestników PPK, w tych podmiotach będzie około 5 mln. Pierwsza fala PPK rozpoczęta 1 lipca 2019r. objęła 3,3 mln pracowników, więc instytucje finansowe, które do tej pory zgromadziły najniższe aktywa, mają jeszcze szansę na zwiększenie swojego udziału.

Najwięcej aktywów znajduje się w zarządzaniu funduszy ze zdefiniowanymi datami 2035, 2040 oraz 2045. Przypisuje się je osobom urodzonym w latach 1973 – 1987, czyli obecnym 30- i 40-latkom. Z jednej strony stanowią oni liczną grupę na rynku pracy, a z drugiej ich wynagrodzenia są wyższe, dlatego składki odprowadzane do PPK są większe.

Na wyniki mogły mieć wpływ różne zdarzenia. Od zarejestrowania fundusz ma 12 miesięcy, żeby dostosować swoją politykę inwestycyjną. Oznacza, to, że podczas największych spadków w marcu niektóre fundusze nie musiały mieć w swoich portfelach akcji. Kupno aktywów w części udziałowej mogło nastąpić dopiero w momencie, kiedy rynek zaczął odbijać i dzięki temu łatwiej było o dobry wynik. Niewielkie aktywa również ułatwiają prowadzenie autorskiej polityki.

Analiza wyników funduszy, żeby była wiarygodna, powinna dotyczyć co najmniej 5-letniego horyzontu. Można wstępnie porównać je już po 3 latach, ale rzetelne wnioski otrzymamy przy dłuższej historii.